Khái lược về học thuyết duyên khởi của Nhất Thiết Hữu Bộ

Tư tưởng chủ đạo của Thuyết Nhất Thiết Hữu bộ là “Các pháp ba đời luôn thật có, bản thể luôn thường còn.”[1] Vậy điều này có trái ngược với thuyết duyên khởi mà Đức Phật đã chứng ngộ dưới cội bồ-đề hay không? Lại cũng có thuyết quan niệm rằng “Tất cả pháp đều không.”[2] Vậy quan điểm này có rơi vào thuyết “đoạn diệt” của ngoại đạo không? Muốn hiểu rõ vấn đề này, chúng ta phải tìm hiểu về nguồn gốc của nó, và nguyên nhân tại sao có sự mâu thuẫn này.

Xem tiếp »

Kinh Đại thừa và Kinh Nguyên thủy
11/08/2020
Có một số quan điểm cho rằng kinh điển Nguyên thủy là do Đức Phật thuyết, còn kinh điển Đại thừa là do các nhà Đại thừa sáng tác về sau này. Nhưng cũng có quan điểm cho rằng kinh Đại thừa cũng do Đức Phật thuyết. Thật ra rất khó để có câu trả lời thuyết phục là quan điểm nào đúng. Tuy nhiên có một điều chúng ta thấy rằng nội dung tư...
Ba đặc tính của hiện hữu và sự liên hệ đến Khổ diệt
21/06/2020
Ba đặc tính của hiện hữu (Tam pháp ấn) là một trong những giáo lý căn bản và quan trọng của Phật giáo, được trình bày cả trong kinh điển thuộc văn hệ Pāli và A-hàm Hán tạng. Ba pháp này được Đức Phật dùng để chỉ ra bản chất của mọi sự vật hiện tượng, từ sắc pháp cho đến tâm pháp. Các pháp này thay đổi không ngừng và...
Độ nhất thiết khổ ách
24/05/2020
Có lần khi nói về tám thức tâm vương trong Duy thức học, một người hỏi rằng “con người lo sợ là do thức nào?”. Trước đó tôi chưa nghĩ tới chuyện này, nhưng cũng thông minh đột xuất mà trả lời rằng “là do thức thức mạt-na thứ 7, vì nó chấp ngã cho nên mới có lo sợ”. Sau này suy nghĩ lại thấy câu trả lời ấy cũng không sai. Con người khổ do rất...
Tư Tưởng Trung Đạo qua Bát Bất
12/04/2020
Mở đầu Trung luận, Bồ-tát Long Thọ đã sử dùng Bát bất duyên khởi để hệ thống hóa tư tưởng Tánh không trong kinh Bát-nhã. Từ cơ sở này, ngài phân tích làm sáng tỏ hệ thống triết học của mình . Mục tiêu của luận thuyết này là "phá tà hiển chánh",
Phật giáo Nhật Bản giai đoạn du nhập (552-592)
07/04/2020
Phật giáo được du nhập vào Nhật Bản khá muộn so với các quốc gia lân cận như Trung Hoa, Triều Tiên (Đại Hàn). Sự hình thành Phật giáo Nhật Bản không thấy có sự xuất hiện của các nhà truyền giáo đến từ Ấn Độ. Mối quan hệ về giao lưu văn hóa đối với Trung Hoa hay yếu tố chính trị giữa Nhật Bản với Tam quốc Triều Tiên lúc ấy...
Khảo sát thuật ngữ phương tiện thiện xảo trong kinh tạng Pāli
23/03/2020
Phương tiện thiện xảo (upāya-kosalla) là một thuật ngữ được xem như là đặc trưng của Phật giáo Đại thừa. Khái niệm này có thể được hiểu là những phương thức khéo léo, linh hoạt mà Đức Phật sử dụng để giáo hóa từng đối tượng với căn cơ khác nhau.
Phong trào Phật giáo Theravāda ở Nepal
05/03/2020
Đức Phật Thích Ca Mâu Ni đản sinh ở Lumbini (Lâm-tỳ-ni), địa danh thuộc lãnh thổ Nepal ngày nay. Lumbini tọa lạc về phía Tây nam Nepal, gần biên giới Ấn Độ. Vào thế kỷ VI tr.TL, khi Đức Phật đản sinh, Lumbini tọa lạc ở biên giới giữa hai nước cộng hòa Shakya và Koliya
Vài nét về Phật giáo Ấn Độ sau khi phục hưng
02/03/2020
Như chúng ta biết, phong trào phục hưng của Phật giáo Ấn Độ bắt đầu với những hoạt động của các học giả và Phật tử (chỉ chung cho xuất gia và tại gia) ở trong và ngoài Ấn Độ từ cuối thế kỷ thứ XIX. Đặc biệt với những nổ lực của Tiến sĩ B.R.Ambedkar
Phật giáo không phải mê tín, mà là khoa học vĩ đại
27/11/2019
Phật giáo là một tôn giáo nhưng lại mang tính khoa học và hợp lý rất cao. Nó phù hợp với tinh thần khoa học hiện đại. Khoa học là tổng hợp lý thuyết và thực hành. Lý thuyết và thực hành khoa học ảnh hưởng và thúc đẩy lẫn nhau. Con người đã đạt được những khám phá mới trong sự thực hành khoa học. Khi những khám phá mới...
Những gốc rễ của Phật giáo Tịnh độ ở Ấn Độ: Những xem xét từ những bản dịch Hán ngữ cổ nhất của Đại kinh Sukhāvatīvyūha
23/09/2019
Phật giáo Ấn Độ sơ kỳ, mà tốt nhất chúng ta nên tái dựng lại nó từ những nguồn tài liệu đang còn tồn tại, là một tôn giáo “nhất thừa”. Thừa ở trong vấn đề này tất nhiên không phải “nhất thừa” (Sanskrit: ekayāna) được tìm thấy trong những bản kinh như...